گزارش سیاستی
ارزیابی تأثیر شیوع ویروس کرونا بر درآمدهای صادراتی و سود عایدی شرکتهای زیرمجموعه وزارت رفاه
شیوع ویروس کرونا تا بدینجا آثار متعدد و جبران ناپذیری بر اقتصاد جهانی داشته و مسائل فراوانی را در اداره اقتصادها و حتی فراتر از حوزه اقتصاد، برای تصمیمگیران ایجاد کرده است. ادامه روند شیوع و اعمال محدودیتهای کشورها، منجر به اختلال در سازوکار عرضه و تقاضای بسیاری از محصولات اساسی در بازارهای جهانی شده است. همچنین تعداد افراد مبتلا و میزان مرگ ومیر ناشی از بیماری کووید-19 باعث ایجاد وحشت در بین عوامل تولید ارزش افزوده شده است. حجم گسترده شیوع و غیرقابل پیشبینی بودن آن پاسخگویی به این مسئله را برای سیاستگذاران سخت کرده است.
در حقیقت شیوع کرونا یک نمونه کامل از یک بحران گسترده است؛ بحرانی که در آن رویدادها یا توالی آنها در مقیاسهای بزرگی رخ میدهد، سرعت خیرهکنندهای دارد و این امر منجر به درجه بالایی از عدم قطعیتی میشود که بینظمیها را شدت میبخشد، احساس فقدان کنترل را به وجود میآورد و در افراد اختلال عاطفی ایجاد میکند.
بخشهای مختلف اقتصادی به فراخور میزان نزدیکی به تقاضای نهایی و درجه اهمیت در اقتصاد کشورها از محدودیتهای ناشی از شیوع کووید-19 متأثر شدهاند. صنعت نفت، گاز و پتروشیمی نیز از این رکود بزرگ مستثنی نبوده و اولین تکانهها در بازار نفت از هفتههای پیش آغاز شده و تا منفیشدن قیمت نفت در یک بازه زمانی کوتاه نیز پیش رفته است.
پیشبینیها حاکی از تداوم تاثیرات منفی همهگیری این ویروس بر بازارهای محصولات اساسی از جمله صنعت پتروشیمی حداقل تا پایان سال 2020 است. طیف گسترده محصولات پتروشیمی سبب شده تا میزان تأثیرپذیری این صنعت از شیوع ویروس به طور یکسان نباشد. شاهد مثال اینکه در خصوص برخی محصولات پتروشیمی که مواد اولیه ملزومات پزشکی هستند، شرایط متفاوت و بازارها همچنان مثبت هستند. همچنین باتوجه به سهم بالای خوراک در هزینههای صنعت پتروشیمی، کاهش قیمت نفت و فرآوردههای نفتی منجر به کاهش هزینههای تولید و و افزایش حاشیه سود شرکتها شده است. از این رو ضروری است تا تغییرات بازار محصولات پتروشیمی و تأثیر بر افزایش یا کاهش سود شرکتها به صورت جزئیتر مورد بررسی قرار گیرد. تغییرات بازار پتروشیمی دنیا از این حیث برای مجموعه وزارت رفاه اهمیت دارد که بیش از نیمی از سود عایدی دو زیرمجموعه اصلی یعنی صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی، از سرمایهگذاری بر صنعت پتروشیمی حاصل میشود.
گزارش حاضر مروری است بر مهمترین تأثیرات شیوع ویروس کرونا بر بازار محصولات پتروشیمی و تغییرات موثر بر پورتفوی سرمایهگذاری پتروشیمی ذیل وزارت رفاه و در نتیجه کاهش سود عایدی زیرمجموعههای این وزارتخانه که در سه سناریو ارائه شده است. نتایج نشان میدهد در مجموع سود خالص عایدی مجموعه وزارت رفاه بین 2 تا 7 درصد متأثر از محدودیتهای ناشی از کووید-19 کاهش خواهد یافت.